2013-07-30

piv-familio: laŭtempa evoluo

la grafiko de la antaŭa noto montras grandan kontraston inter la nombroj de vortoj difinitaj en la ĉefaj vortaroj pv_1934, piv1_1971 kaj piv2_2002.  precipe okulfrapa estas la grandega kresko, kiun piv1_1971 prezentas kompare kun pv_1934.  ĝi pli ol duobligas la nombron de vortoj.

bastona grafiko bone prezentas kvantojn, malbone intertempojn.  en la ĉi-suba streka grafiko pli klare vidiĝas, kiel evoluis la kvantoj de difinitaj vortoj laŭ la jaroj.  ĝis 2012 la ĉefa branĉo de la piv-familio konsistis el malfacile eldoneblaj kaj malfacile vendeblaj paperaj libroj.  inter la sinsekvaj mejloŝtonaj vortaroj pasis ambaŭfoje pli ol 30 jaroj, dum similaj vortaroj en grandaj nacilingvoj eldoniĝas ĉiujare.  pro tio la grafiko vidigas krutajn ŝtupojn.  tiuj longaj paŭzoj klarigas ankaŭ, kial en nia lingvo verkistoj sufiĉe ofte provizis siajn librojn per fina glosaro, nome pro manko de ĝisdata vortaro.

se oni image desegnas sur la grafiko strekon de la pinto de pv_1934 al la angulo de piv1_1971 kaj daŭrige, oni vidas, ke piv_2002 troviĝas sub tiu rekto.  ĝi devus atingi 60000 vortojn kaj ĝi enhavas reale 47751.  ĉu tio signifas, ke la vortaristoj ekde la 1970aj jaroj dormetis kaj pro tio la vortaro kreskis malpli rapide?  povas esti, sed pluraj aliaj konsideroj klarigas tion.

unue oni sciu ke piv2_2002 dikas.  ekzistas praktika limo al la grando de unu-voluma libro, kaj la papera piv preskaŭ atingis tiun limon.

tiu pezlimo respondas ankaŭ al la grando de ĝenerala difinvortaro, kian kutime disponigas naciaj lingvoj por uzo de ordinaraj homoj.  en franclingvaj landoj ekzemple, la populara vortaro ‚petit robert‛ reklamas pri 60000 difinitaj vortoj.

reta piv povas nun senlime kreski, ĉar ĝi je la papera limo ne plu dependas.  dubindas, ĉu eldoniĝos ankoraŭ same dikaj volumoj, kiaj estis piv2_2002 kaj piv3_2005.  pli saĝe agos la eldonisto, se ĝi laboros pri la papera disponigo de malpli pezaj vortaroj por komencantoj, de fakaj vortaretoj, kaj de aliaj kromproduktoj...

aliflanke la senbara kresko de reta vortaro povas esti danĝera.  mi tre dubas, ke la 47000 vortoj de piv3_2005 vere respondas al la bezonoj de ordinara parolanto, kiel en kompareblaj nacilingvaj vortaroj.  piv laŭ sia longa historio grandparte kreskis per enpreno de diversaj terminaroj kaj vortlistoj, de kiuj ĝi ensorbis proprajn nomojn, ĥemiajn, fervojajn, teĥnikajn, zoologiajn kaj aliajn esprimojn, kaj dume ne estas certe, ke ĝi bone esploris ĉiutagajn esprimojn kaj derivaĵojn, kiujn ni senpripense uzas.  en la ĵusaj frazoj ne-pivaj estas: „komparebla“, „grandparte“, „enpreno“, „vortlisto“, sed el piv ni povas ekscii pri „grandfolia hidrangeo“, „lemniskato“ kaj „zidovudino“.  tio ne ĝenas spertajn parolantojn, kompreneble, sed probable piv bezonas ankoraŭ multajn jarojn da maturiĝo, ĝis kiam ĝi enhavos la necesaĵojn de ĝenerala vortaro.

 
samtemaj notoj:

Aucun commentaire: